VOORBEREIDING INSCHRIJVING HBO/WO
STUDIEKEUZECHECK/MATCHINGSGESPREK/INTAKEGESPREK EN SELECTIEGESPREK HBO/WO
Landelijk streeft men er naar de studie-uitval te verminderen en het instroomrendement te verhogen. De studiekeuze moet daarom beter onderbouwd worden, als gevolg waarvan de kwaliteit van de instroom zal gaan stijgen. Concreet betekent dat: zelfanalyse en carrièreambities van aanstaande studenten explicieter koppelen aan de behaalde school- en/of testresultaten.
Steeds meer Universiteiten en Hogescholen maken daarvoor gebruik van een studiekeuzeportal op hun website (opleidingsinformatie en online studiekeuze) en/of een variant van een toelatingsgesprek.
De mogelijke varianten van gesprekken zijn:
- Studiekeuzecheck/gesprek (oriëntatie)
- Matchingsgesprek (geschiktheid)
- Intakegesprek (toetsing toelaatbaarheid, afwijzing mogelijk)
- Selectiegesprek of gesprek decentrale selectie (selecteren meest geschikte kandidaten)
Bij studiekeuze- en matchingsgesprek heeft de kandidaat nog de vrijheid om zelf een beslissing te nemen, bij intake- en selectiegesprek beslist de opleiding of de kandidaat wordt toegelaten.
Voorbereiden op een Studiekeuzecheck- of toelatingsgesprek
Studiekeuzecheck/gesprek
Elk gesprek waarin de aanstaande student zich oriënteert op of verdiept in zijn/haar mogelijk toekomstige vervolgopleiding is een studiekeuzegesprek. Dit heeft een meer formeel karakter wanneer dit een gesprek is met een vertegenwoordiger van het voortgezet onderwijs (mentor, decaan, docent) of het hoger onderwijs (studieadviseur, voorlichter, docent).
Zo bestaat er de mogelijkheid dat je uitgenodigd wordt voor ‘proef-studeren’: een vorm van een uitgebreide open dag waarop scholieren werkgroepen en colleges volgen en daarvan tevoren huiswerk voor maken. Je verdiept je actief in de opleiding om een realistisch beeld te krijgen van je toekomstige studie.
De studiekeuzegesprekken leiden tot een niet-bindend advies, maar wijzen je vaak wel op de risico’s die mogelijk voor jou gelden. Bijvoorbeeld ten aanzien van vakken als wiskunde en Engels, wanneer er een kloof zit tussen wat je hebt geleerd en wat de opleiding nodig acht.
Matchingsgesprek
In een matchingsgesprek wordt bekeken of vraag en aanbod bij elkaar passen: past de student bij de opleiding en past de opleiding bij de student? Er wordt een advies gegeven of de studie bij jou past. Dit gesprek is bedoeld om je een goed beeld van de opleiding te geven zodat je nog voor een andere studie kunt kiezen. De keuze voor de studie blijft dus bij jou liggen.
Matchingsgesprekken vragen om voorbereiding:
- Die kan bestaan uit het invullen van een digitale vragenlijst over je motivatie en het volgen van proefcolleges, al dan niet met toetsen en opdrachten.
- Soms wil men cijferlijsten en motivatiebrieven hebben of van je weten hoe je beheersing van wiskunde en Engels is.
- Ook kan het zijn dat je ervaring in het buitenland en/of talenkennis doorslaggevend is.
Met het schrijven van een motivatiebrief, het maken van een opdracht, het voeren van een gesprek wil de opleiding bereiken dat jij beter gaat nadenken of de opleiding iets voor je is en dat jij je pas inschrijft nadat je zeker van je zaak bent.
Intakegesprek
Bij een intakegesprek is een afwijzing door de opleiding mogelijk. Het impliceert dus een toetsing van de toelaatbaarheid vóór aanvang van de studie. Op dit moment is elke aanstaande student met de juiste vooropleiding direct toelaatbaar, behalve bij opleidingen die mogen selecteren (zie Selectiegesprek).
Voor een intakegesprek kan een opleiding vragen een vragenlijst in te vullen over je cijfers en over de wijze waarop je studiekeuze tot stand kwam. Men zal mogelijke risicostudenten uitnodigen voor een gesprek. De bedoeling van het gesprek is te achterhalen:
- Wat je motivatie is en wat voor persoonlijkheid jij bent;
- Of je verwachtingen ten aanzien van de studie reëel zijn in relatie tot de eisen en de inhoud van de studie;
- Of je over de benodigde competenties beschikt;
- Wat je deficiënties zijn;
- Of je een reëel beeld van jezelf en de studie hebt, met als doel dat je tot zelfselectie komt.
Selectiegesprek (gesprek decentrale selectie)
Via selectiegesprekken worden alleen die studenten toegelaten tot de opleiding die voldoen aan vooraf gestelde objectieve criteria en waarvoor voldoende capaciteit beschikbaar is.
Het selectiegesprek is gericht op schifting van de aanmelding, om zo te komen tot een keurcorps van de beste studenten, aan de hand van toetsing van vooraf gestelde objectieve criteria. Het gaat er dan om enkel die studenten toe te laten die:
- a) voldoende kennis hebben;
- b) passie voor het vak hebben;
- c) kunnen verwoorden waarom ze juist deze studie kiezen;
- d) zich in ruime mate in de studie hebben verdiept.
Het selectiegesprek lijkt sterk op een sollicitatieprocedure.
- Je moet eerst een motivatiebrief schrijven met onder meer een uiteenzetting van je eigen carrièreambities. Het gaat erom dat je de universiteit of hogeschool ervan overtuigt dat ze jou moeten kiezen.
- Goede eindexamencijfers zijn belangrijk. Wie evenwel over minder goede cijfers beschikt, maar zijn keuze wel goed kan motiveren, kan na een selectiegesprek alsnog worden toegelaten.
- Behalve je algemene kennis en interesse is de manier waarop je jezelf tijdens het gesprek presenteert én de inhoud van je presentatie van belang.
Je bent een rund als je met je studiekeuze stunt!
Laat je dus niet verrassen. Pak je kans met beide handen aan en prepareer je op het toelatingsgesprek. Zorg dat je jouw talenten, capaciteiten, persoonlijkheid en interesses in kaart hebt gebracht zodat jij weet te vertellen waarom jij geschikt ben voor deze studie! Hier kan 2eXplore je goed bij helpen, bel/mail ons voor meer informatie www.2explore.nl.
Bronnen o.a.:
Gesprekken met aanstaande studenten, Leiden, 2013
http://www.iclon.leidenuniv.nl/vwo-wo/aansluiting/nieuws/gesprek.html
Studiekeuzegesprekken: op zoek naar maatwerk, Kohnstamminstituut, Amsterdam 2011
http://www.surf.nl/nl/publicaties/Documents/Integrale%20rapportage.pdf
